Ege Üniversitesi (EÜ) Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOTEM), tohum bilimi ve teknolojisi alanında nitelikli araştırmalara ve akredite tahlil hizmetlerine devam ediyor. Türkiye’nin birinci tohum araştırtma merkezi olan EGE TOTEM, Memleketler arası Tohum Test Tahlil Merkezinin (ISTA) 5 üyesinden biri pozisyonunda bulunuyor.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Tohum, ömür zincirinin değerli bir halkası olarak bir ulusal güvenlik sorunudur. Tohum, biyolojik manada da, besin güvenliği manasında da değerli bir stratejik öge. Milletlerarası Tohum Test Tahlil Merkezimiz, son üç yılda değerli başarılara imza atarak, milletlerarası alanda akredite ve İSKA üyesi bir laboratuvar olarak dünyada bu alanda birinci yedi üniversite ortasına girmiş bulunuyor. Avrupa’da, Orta Doğu’da ve Balkanlar’da tohumculuk manasında en üst referans merkezi pozisyonundayız. Avrupa’daki firmaların tohumlarını Ege Üniversitesinde test ediyoruz” diye konuştu.
EÜ Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. İsmail Can Paylan, “EGE TOTEM, yapılan test tahlillerinin çeşitliliği açısından, ülkemizin tek ve en gelişmiş tohum araştırma merkezi olma özelliğini koruyor. TOTEM, memleketler arası akreditasyona sahip bir merkezdir. Merkezimiz, Milletlerarası Tohum Test Tahlil Merkezinin (ISTA) 5 üyesinden biridir. Tohum bizim her şeyimiz, geleceğimiz, kültürel mirasımızdır. Bilhassa global ısınma ve salgın hastalıklardan sonra besinin kıymeti giderek daha da arttığını müşahede ediyoruz. Mevcut tarım alanlarından daha fazla randıman almayı hedeflemeliyiz. Türkiye iklim olarak tarıma elverişli topraklara sahiptir. Hem yerli şirketler hem çok uluslu şirketler, ülkemizde üretim yapıyorlar. Ayrıyeten pek çok tohumun anavatanı Türkiye’dir. Bir tohumun atalık tohum olduğunu bilmek için, atalarımızın nereye kadar uzandığını bilmemiz gerekiyor. Örneğin günümüzde domatessiz yemek yapmıyoruz, fakat domates ülkemize 20. yüzyılın başlarında gelmiştir. Lakin buğday, 8 bin yıldır bu topraklarda yetişmektedir. Türkiye, buğdayın anavatanıdır. Bu tohumları kaybetmememiz ve müdafaamız çok değerli, zira onları çocuklarımıza miras bırakacağız. Hem atalık tohumlar korunmalı hem ticari tohum üretimine devam edilmelidir.” dedi.
“Tehlikeli olan hibrit tohum değil”
EGE TOTEM Teknik Müdürü Mühendis Dr. Adem Gökçöl, “Son vakitlerde beşerler, hibrit tohum konusunda huzursuz davranıyor. Tehlikeli olan hibrit tohum değil, genetiği değiştirilmiş organizmalardır. Genetiği değiştirilmiş organizmalar, tarım ilacı kullanımını azaltmak için faydalı bir gayeyle ortaya çıkarılsa da insan sıhhatine ziyan vermektedir ve geleceği bilinmeyen bir durumdur. Glüten insan tabiatına uygun değildir. Cet tohumumuz olan buğdayda eser ölçüde glüten yokken, randımanı yükseltmek için ticari tohumlarla üretilen buğdaylı eserlerde glüten oranı yükselmektedir” diye konuştu.
“Atalık tohumların çoğaltılmasına katkı sağlayacağız”
Merkezin projelerini anlatan Dr. Adem Gökçöl, “TÜBİTAK 1004- Mükemmeliyet Merkezi Dayanak Programı ve Tarım Bakanlığı destekli, 4 yıl sürecek projemiz başladı. Proje ile yerli-milli tohum gen kaynaklarımızın korunmasına yönelik depo oluşumunu amaçlıyoruz. Norveç Kıyamet Ambarına emsal bir depo oluşturacağız. Tüm Türkiye’den tohumlar toplayıp bunların DNA tahlillerini yaparak yerli oluşlarını ispatlayıp kaydedecek, gelecekte de tanınmalarını sağlayacağız. Gayemiz bu tohumları denetimli şartlar altında korumak ve saklamak olacak. Böylelikle gerçek atalık tohumların çoğaltılmasına katkı sağlayacağız. EÜ olarak, TÜBİTAK takviyeli Türkiye Ziraî Üretiminde Global İklim Değişikliğine Uyumlu Sürdürülebilir Tarım Teknolojileri Platformuna (S-ATP) üye olan yaklaşık 20 kurumdan biriyiz” dedi.
Dr. Adem Gökçöl, “Ülkedeki tüm tohum tahlillerini biz yapıyoruz ve bu husustaki mahkemelerde bilir kişi kurumuyuz. Tohumlarımız şu an tahlil kapsamında lakin başladığımız proje sonuçlandığında tüm vatandaşlara açık bir tohum koleksiyonumuz olacak” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
